Kategori: Makaleler

Guslün Anlamı Ne Demektir? Arınmanın Felsefi Katmanlarına Bir Yolculuk Giriş: Filozofun Bakışıyla Arınmanın Düşünsel Derinliği Bir filozof için her eylem, yalnızca bedensel bir hareket değil; anlamın, bilginin ve varoluşun bir ifadesidir. Gusül — yani arınma eylemi — bu bağlamda salt dini bir ritüel değil, insanın kendini yeniden var etme biçimidir. Bir bedenin suyla temasında, bir bilincin kendini sorgulaması, bir ruhun dünyaya dönüşü gizlidir. Guslün anlamı, yalnızca temizlenmek değil; varoluşun bulanıklığından, içsel kirlerden, düşünsel yüklerden sıyrılmaktır. Bu yazıda gusül kavramını üç felsefi eksende — etik, epistemoloji ve ontoloji — ele alacağız. Çünkü bir arınma eylemi, aynı zamanda bir bilgi biçimi, bir…

Gök Tanrı İnancında Kam Ne Demek? Farklı Yaklaşımlarla Derin Bir Bakış Merhaba! Ben farklı bakış açılarını bir araya getirmeyi seven biri olarak, bugün sizlerle oldukça ilginç bir konuyu konuşmak istiyorum: Gök Tanrı inancında “kam” ne demek? Bu konu sadece eski Türk inanç sistemlerini anlamamıza değil, aynı zamanda insanın evrenle ve ruhsal dünya ile kurduğu bağın nasıl algılandığını keşfetmemize de yardımcı oluyor. Gelin, bu kavrama hem duygusal hem de analitik bir gözle bakalım. Kam Kimdir? Ruhsal Bir Köprü mü, Bilgi Taşıyıcısı mı? “Kam” kelimesi, eski Türk kültüründe ruhani lideri, şamanı ya da toplulukla Tanrı arasında aracılık yapan kişiyi ifade eder. Gök…

Hangi Kuruyemişlerde Gluten Var? Antropolojik Bir Bakış Kültürlerin çeşitliliğini anlamaya çalışan bir antropolog olarak sofralara, yiyeceklere ve günlük alışkanlıklara bakmak bana her zaman büyüleyici gelmiştir. Çünkü yemek yalnızca bir biyolojik ihtiyaç değil, aynı zamanda kimliklerin, ritüellerin ve topluluk yapılarının bir yansımasıdır. Bu bağlamda “Hangi kuruyemişlerde gluten var?” sorusu, yalnızca biyokimyasal bir mesele değil, aynı zamanda kültürel pratiklerin, sembollerin ve toplumsal düzenin bir parçası olarak da karşımıza çıkar. — Kuruyemişlerin Tarihsel ve Kültürel Yolculuğu Kuruyemişler, insanlık tarihi boyunca misafirperverliğin, paylaşımın ve kutlamaların simgesi olmuştur. Antik Yunan’da badem ve fındık bereketi temsil ederken, Orta Doğu’da hurma ve ceviz dini törenlerde ikram edilmiştir.…

Hapşırık ve Nezleye Ne İyi Gelir? (Bilimle Burun Buruna Bir Yolculuk) Bir sabah uyanırsın; boğazında hafif bir yanma, burnunda tıkanıklık, derken o tanıdık ses: hapşuu! Kimimiz “hava değişti” der, kimimiz “bağışıklık düştü”. Ama aslında, bu küçük ama sinir bozucu belirtilerin arkasında oldukça ilginç bir biyolojik senaryo var. Benim gibi bilime meraklı biri için bu tablo, bir gizemi çözmek gibi: Hapşırık ve nezleye ne iyi gelir? Gerçekten işe yarayan çözümler neler, hangileri sadece alışkanlık? Hadi birlikte keşfedelim. Nezle ve Hapşırığın Bilimsel Kökeni Nezle (soğuk algınlığı), çoğunlukla rhinovirüs gibi virüslerin neden olduğu üst solunum yolu enfeksiyonudur. Bu virüsler burun mukozasına yerleşir, bağışıklık…

Gulf Stream Akıntısı Hangi Rüzgar? Okyanusların Nefesi Üzerine Bir İnceleme Dünyanın iklimini şekillendiren en güçlü doğa unsurlarından biri olan Gulf Stream Akıntısı, yalnızca bir su hareketi değildir; tarih boyunca medeniyetleri, keşifleri ve hatta siyasi dengeleri etkileyen dev bir enerji ağının parçasıdır. “Gulf Stream akıntısı hangi rüzgar?” sorusu, basit bir meteorolojik sorgulama gibi görünse de, gerçekte atmosfer ve okyanus arasındaki hassas dengenin kapılarını aralar. Gulf Stream’in Doğuşu: Tarihsel Arka Plan Gulf Stream (Türkçede “Golf Akıntısı”), Kuzey Amerika’nın doğu kıyılarında, Meksika Körfezi’nin sıcak sularından doğar. 16. yüzyılda İspanyol denizciler tarafından fark edilmiştir. Piri Reis’in haritalarında bile izleri bulunan bu akıntı, özellikle Atlantik…

Hıçın Ne Demek? Kültürel Bir Lezzetin Hikâyesi Her zaman merak eden bir yanım var: Bir kelime duyduğumda, özellikle de kulağa hem sıcak hem de gizemli geliyorsa, hemen araştırmaya koyulurum. “Hıçın” kelimesi de tam olarak böyleydi. İlk duyduğumda aklıma ne bir yemek, ne bir gelenek, ne de bir nesne geldi. Ama işin içine girdikçe fark ettim ki hıçın sadece bir yemek değil; aynı zamanda tarih, kültür ve insan hikâyeleriyle iç içe geçmiş bir miras. — Hıçın Nedir? Hıçın, Kuzey Kafkasya kökenli, özellikle Çerkes mutfağında önemli bir yere sahip olan geleneksel bir yemektir. Görünüşte bir çeşit “börek” ya da “gözleme”ye benzese de…

Gerilla Tekniği Nedir? Tarihsel Arka Planı ve Günümüzdeki Akademik Tartışmalar Gerilla Tekniğinin Tanımı ve Temel Prensipleri Gerilla tekniği, asimetrik savaşlarda, genellikle daha küçük ve daha az donanımlı grupların, daha güçlü bir düşmana karşı kullandığı taktiksel bir mücadele biçimidir. Bu teknik, doğrudan çatışmalar yerine düşmanı yıpratma, sürpriz saldırılar yapma ve geri çekilme gibi yöntemlerle gerçekleştirilir. Gerillalar, genellikle yerel halkla bütünleşmiş ve düşmana karşı savaşı daha geniş bir toplumsal destekle sürdürür. Bu savaş taktiği, askeri gücün değil, strateji ve çevikliğin ön planda olduğu bir mücadele şeklidir. Gerillalar, düşman hatlarının derinliklerine sızarak hedefe yönelik saldırılar yapar ve ardından hızla geri çekilirler. Bu saldırılar,…

Aziz Sancar Neden Beyin Göçü Yaptı? Sosyolojik Bir Perspektiften Toplumsal Yapı ve Birey Üzerine Bir sosyolog olarak insan davranışlarını anlamaya çalışırken, bireyin yalnızca kendi kararlarıyla değil, içinde bulunduğu toplumsal yapının etkisiyle hareket ettiğini görmek kaçınılmazdır. Her başarı hikâyesinin ardında, bireysel çabadan çok daha fazlası vardır: normlar, beklentiler, kültürel kalıplar ve toplumsal baskılar. Aziz Sancar’ın beyin göçü de bu çerçevede ele alınmalıdır. Bu, yalnızca bir bilim insanının Amerika’ya gitmesi değil; Türkiye’nin toplumsal, kültürel ve yapısal dinamiklerinin bir yansımasıdır. Toplumsal Yapıların Birey Üzerindeki Etkisi Aziz Sancar, Mardin’in Savur ilçesinde doğup büyümüş; mütevazı bir ailenin çocuğu olarak eğitimi sayesinde dünyaya açılmıştır. Ancak onun…

Ağırlık ve Kütle Arasındaki Fark Nedir? Bilimsel Bir Yolculuğa Çıkalım Merhaba sevgili okuyucular! Bugün hepimizin kafasında yer etmiş ama bazen karıştırdığımız bir konuya değineceğiz: Ağırlık ve kütle arasındaki fark nedir? Belki de okulda öğrendiğiniz bu kavramlar, zamanla günlük hayatta birbirine karışmaya başlamıştır. Ama merak etmeyin, bu yazıda, bilimsel verilere dayalı örneklerle, bu iki kavram arasındaki farkları anlamanızı sağlayacak bir yolculuğa çıkacağız. Hazırsanız, başlıyoruz! Başlangıç Noktası: Kütlenin Doğası Kütle, basitçe bir nesnenin içerdiği madde miktarıdır. Yani, bir cismin ne kadar “ağır” olduğunu belirleyen temel faktörlerden biridir. Bu kavram, evrende her yerde, her zaman sabittir. Hangi gezegende olursanız olun, kütleniz değişmez. Örneğin,…

Yetenek Yerine Ne Kullanılır? Toplumsal Bir Bakış Bir toplumda bireylerin nasıl şekillendiğini, hangi özelliklerinin öne çıktığını anlamak, toplumsal yapıları daha iyi kavrayabilmek için önemlidir. Yetenek, bireylerin doğuştan sahip oldukları veya geliştirebildikleri beceriler olarak genellikle pozitif bir kavram olarak görülür. Ancak, toplumsal yapıların ve normların bireylerin yeteneklerini nasıl algıladığını ve şekillendirdiğini sorguladığımızda, işler daha karmaşık bir hal alır. Birçok durumda, yetenek kelimesi, sadece bireysel bir başarıyı değil, aynı zamanda toplumun neyi değerli ve geçerli kabul ettiğini de yansıtır. Toplumların cinsiyet normları, kültürel pratikleri ve yapısal işlevleri, hangi özelliklerin “yetenek” olarak değerlendirileceğini derinden etkiler. Hangi becerilerin değerli olduğu, bir kişinin toplumsal yerini…